Voor succesvolle navigatie zijn er drie rollen, de stuurman, de navigator en de schipper. Soms worden deze rollen door een en dezelfde gedaan en soms zijn er bijvoorbeeld meerdere navigators. De schipper heeft het algemeen overzicht. De stuurman krijgt commando’s van de navigator en volgt deze precies op.
Navigatie benodigdheden
Kaarten
De ANWB waterkaarten zijn aan boord. Daarnaast zijn er nog elektronische kaarten aanwezig op de iPad
Boekwerken
ANWB Almanak deel 1 is verplicht om aan boord te hebben omdat daar het BPR in staat. ANWB Almanak deel 2 geeft informatie over onder andere haven, sluizen en weerberichten. Sommige andere almanakken of vaarwijzers kunnen handig zijn om mee te hebben, afhankelijk van de bestemming. Op het wad is de HP33 onmisbaar, hieruit kan je informatie halen over de waterstanden en stroming.
Daarnaast is het logboek nodig.
Divers
Een goede passer, een paar geslepen potloden, puntenslijper, gum, koersliniaal en een paar pennen. Ook een dieptestaat van de vereniging van wadvaarders is handig als je gedetailleerde gegevens over dieptes op het wad nodig hebt. In de dieptestaat staan de minimale dieptes van de geulen, deze informatie is vaak actueler dan de kaart.
Hulpmiddelen
- Peilkompas
- Verrekijker
- Marifoon (voor het luisteren van weerberichten)
- GPS
Taken navigator
- Vooraf tochtplanning maken
- Altijd weten waar het schip is ten opzichte van de kaart
- Tijdschema van de tochtplanning in de gaten houden, als er afwijkingen zijn onderzoeken of dat erg is of niet
- Vragen van de schipper vlot kunnen beantwoorden (kunnen we hier afsteken?, hoe laat zijn we in de haven?)
- Logboek bijhouden, elk half uur een aantekening
- Weerbeeld bijhouden
- Scheepvaartberichten bijhouden. Dit zijn berichten over ontbrekende tonnen, nieuwe wrakken, ijs, etc.
Goed navigeren is moeilijk. Dit moet je vaak oefenen, onder wisselende omstandigheden. Theoretische kennis kan je goed opdoen uit een boek, bijvoorbeeld door Kustnavigatie van Toni Rietveld te leren en Leidraad voor Kajuitjachtzeilers van Richard Voorne. Er bestaat ook een CWO cursus en examen theoretische kustnavigatie, zeer nuttig om in ieder geval de kennis hiervan te hebben.
Als navigator moet je proberen aan de stuurman zo gemakkelijk mogelijk uit te leggen wat hij moet doen. Dan kan door een kompaskoers door te geven. Of door een ton aan te wijzen waar hij naartoe moet. Controleer dit ook gebeurt. Als het schip niet op de juiste plek is heeft de navigator gefaald. In een kruisrak wil de stuurman vooral weten wat de grenzen zijn, kan je bijvoorbeeld een tonnenrij aanwijzen waar hij niet over heen mag of door zelf te blijven peilen dit in de gaten houden.
Tips voor succesvolle navigatie
- Maak een overzichtelijke werkhoek zonder rommel
- Schrijf duidelijk, als je uitvalt moet iemand anders het snel over kunnen nemen
- Communiceer duidelijke met de stuurman, door bijvoorbeeld een koers 0-8-0 door te geven en hem dit te laten herhalen
- Als het druk wordt, scheidt dan hoofd en bijzaken
- Geef alleen relevante informatie aan de stuurman en geef dit op het juiste moment. Sommige manoeuvres vragen voorbereiding, andere niet
- Controleer regelmatig of de stuurman precies doet wat je wilt